Podcast: Universiteit van Vlaanderen

Afspelen

Een platworm is een piepklein, simpel, blubberig diertje dat leeft onder water. En voor de wetenschap is het dier van onschatbare waarde. Want ze kunnen iets wat totaal science fiction lijkt: verloren lichaamsdelen opnieuw aangroeien. Zelfs een hoofd! Wetenschappers bestuderen nu dat diertje om hopelijk iets te ontdekken wat de mens ook kan helpen bij het herstel van een hersenletsel, of een zenuwaandoening, of de ziekte van Crohn, ... Martijn Heleven en Charlotte Segnana zijn daar twee van en zitten aan onze podcasttafel met Koen Fillet op de Dag van de Wetenschap!

Hoe kan een worm verder leven zonder kop?

Martijn Heleven & Charlotte Segnana

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Op de grens met Nederland, Duitsland en België, diep onder de grond, willen wetenschappers een telescoop bouwen die 10 km lang is. Of zelfs: een telescoop in de vorm van een driehoek waar elk been 10 km lang is. Ze noemen het de Einstein-telescoop en willen er zwaartekrachtgolven mee zien. Wat dat is en waarom dat interessant is, vertelt Alexander Sevrin aan Koen Fillet.

Wat willen wetenschappers zien met een telescoop van 10km lang?

prof. dr. Alexander Sevrin

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Waarom gaan oude mensen dood als ze hun heup breken?

prof. dr. Ellen Vlaeyen

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Is het dom om cookies automatisch te aanvaarden?

prof. dr. Jo Pierson

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Wat loopt er ‘s morgens op 4, ‘s middags op 2 en ‘s avonds op 3 benen? Het is een stukje uit de Griekse mythologie dat veel mensen kennen. Helaas... niets is wat het lijkt. Er zit véél meer achter. Dat ontdekt Koen Fillet samen met onderzoeker klassieke mythologie Nadia Sels van de Universiteit Gent.

Waarom is het raadsel van de Sfinx niet zo simpel als het lijkt?

prof. dr. Nadia Sels

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Als je moet kiezen tussen de man of de vrouw, wie is dan, fysiek, het sterke geslacht? Mannen zullen het in een potje armworstelen meestal winnen van een vrouw. Of in een sprintje 100 meter. Maar of dat wil zeggen dat mannen daarmee het sterke geslacht zijn? Daar is gynaecoloog Wilfried Gyselaers van de UHasselt nog niet zo zeker van. Samen met Koen Fillet zetten beiden even hun mannelijkheid opzij en feliciteren ze de vrouwen met hun eerlijk verdiende titel!

Zijn vrouwen het sterke geslacht?

prof. dr. Wilfried Gyselaers

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Als er ergens in de wereld een ramp gebeurt, dan ontstaat er regelmatig wereldwijde solidariteit. We sturen hulp naar Pakistan na de overstromingen, naar Oekraïne tijdens de oorlog, naar Marokka na een aardbeving, of bij de hongersnood in Ethiopië tijdens de jaren tachtig. Maar weet je wie er nog in dat rijtje van landen in nood staat? Ons België-landje! Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd voor ons een van de grootste internationale hulpacties ooit gehouden. Nooit geleerd op school? Wij van de redactie ook niet. En daarom haalden we er historicus Nel de Mûelenaere bij, prof aan de VUB.

Hoe komt het dat België het grootste ontwikkelingsland ter wereld was (en dat wij dat niet meer weten)?

prof. dr. Nel de Mûelenaere

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Blindengeleidehonden ken je wel. Maar je hebt ook hoorhonden voor dove mensen. En epilepsiehonden. En autismehonden. Wie zo'n assistentiehond nodig heeft, moet daar meestal lang op wachten. Want niet elke hond is geschikt en van elke 10 puppy's die worden opgeleid tot assistentiehond, worden er maar 4 goedgekeurd. Veel tijd en geld gaat zo verloren. UGent-dierenarts en geneticus Bart Broeckx zoekt hiervoor een oplossing in het DNA van mogelijke hondenouders. Zo kan hij nog vóór hondjes geboren worden voorspellen of het geschikte assistentiehonden kunnen worden!

Kan mijn hond een blindengeleidehond worden?

prof. dr. Bart Broeckx

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Een vrouwendingetje: een klein beetje krampen bij je regels, dat lijkt mij normaal. Maar niet meer kunnen rechtstaan van de buikpijn, dat is écht niét normaal. Wie zoveel pijn heeft, heeft misschien wel endometriose. Waarschijnlijk 1 op de 10 vrouwen heeft endometriose, maar toch is het een aandoening die weinig bekend is en vaak ook veel te laat (of helemaal niet) ontdekt wordt. Koen Fillet praat erover met dr. Dorien Lanssens, vroedkundige aan de UHasselt. Oók interessant voor alle ondersteunende mannen en vaders! En... voor de héél zeldzame gevallen van mannen met endometriose!

Wat is endometriose?

dr. Dorien Lanssens

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Al eens gehoord van een kwantumcomputer? Dat zou een razendsnelle computer zijn die helemaal anders werkt dan een gewone computer. Maar... wat is er dan zo anders aan? En wil dat ook zeggen dat wij binnenkort allemaal nieuwe computers moeten kopen? Het antwoord hierop is alvast "nee", want kwantumcomputers zijn computers voor professionals. Maar... die kwantumcomputers kunnen je leven binnenkort wel veranderen... Kwantumfysicus aan de UHasselt Boo Carmans legt de werking van dat ingewikkelde beestje glashelder uit bij Koen Fillet.

Heb je binnenkort een kwantumcomputer bij je thuis?

Boo Carmans

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen, in oktober 2024, ben je niet meer verplicht om te gaan stemmen. Ga jij nog? Waarom (niet)? Doet jouw ene stem er eigenlijk wel toe?

Heeft het eigenlijk wel zin om te gaan stemmen?

prof. dr. Sofie Hennau

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Hm, een petje of een jas dat werkt als zonnepaneel? Is dat nu niet heel futuristisch? Nee hoor, niet in het labo van chemicus Wouter Maes van de UHasselt. Hij werkt dan ook aan iets andere zonnecellen dan degene die in je zonnepanneel steken. Zijn zonnecellen zijn heel dun, vouwbaar, transparant (of net in een fel kleurtje), gemaakt van organische verbindingen. Duurzamer dus! Die kan je dan in je ramen steken of in je handtas. In zijn labo knutselt hij met allerlei moleculen om zo tot dé ideale zonnecel te komen. Hoe dat eraan toegaat kwam hij in onze podcaststudio vertellen, bij Koen als gastheer.

Waarom liggen er alleen zonnepanelen op daken en niet in hoeden of petten?

prof. dr. Wouter Maes

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Wordt mijn hartspier nooit moe?

prof. dr. Paul Dendale

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Rood staat voor liefde en passie. Oranje voor creativiteit en betaalbaarheid. Blauw straalt dan weer vertrouwen uit. Elke kleur roept bij ieder van ons min of meer dezelfde gevoelens op. Denken we... Maar is dat écht zo? Wordt ons lichaam, fysiek dus, echt actief en opgewonden wanneer we rood zien? Caroline Mathieu is lichtontwerper en onderzoeker aan de VUB en het RITCS en zij zoekt het uit.

Word je écht rustig van groen en wild van rood?

Caroline Mathieu

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Vapeurs, vuurrood worden, zweten, niet kunnen slapen, prikkelbaar zijn, of net heel emotioneel... Het zijn allemaal ongemakken die samengaan met de menopauze. En voor vrouwen die er veel last van hebben, kunnen die overgangsjaren echt rotjaren zijn. Dus... hoe geraak je daar het beste door? Gynaecoloog Wilfried Gyselaers van de UHasselt vertelt het in deze podcast aan Koen Fillet. En alvast één deel van het antwoord is: met véél liefde en begrip van de omgeving!

Is de menopauze vergelijkbaar met de pubertijd?

prof. dr. Wilfried Gyselaers

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Graan dat een paar maanden droogte overleeft, groenten die niet verrotten na een overstroming... Als we genoeg eten willen hebben, kunnen onze granen maar beter aangepast worden aan het extreme weer dat de klimaatverandering met zich meebrengt. En we hebben geen tijd te verliezen. Daarom is plantenbioloog Ive De Smet aan de UGent op zoek naar de eiwitten die van planten superplanten maken. En hij heeft er stilaan ook al wat gevonden...

Zal ons graan de klimaatverandering overleven?

prof. dr. Ive De Smet

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Vleeshuis in Gent, 't Steen in Antwerpen, de bibliotheek in Mechelen, de Boerentoren, ... Allemaal beschermde gebouwen. Maar wie beslist dat? En waarom zouden we gebouwen überhaupt het statuut geven van beschermd erfgoed? Omdat ze mooi zijn? Maar da's toch heel persoonlijk? Professor Bie Plevoets van de UHasselt zat zelf nog in de jury om de erfgoedprijzen uit te delen, dus als geen ander zal zij deze vragen voor ons kunnen beantwoorden. 🗽Gebeten door deze podcast? In "Gevonden architectuur", een tentoonstelling waar Bie mee curator van is, toont het Vlaams Architectuurinstituut het enorme potentieel van een volgebouwde regio als Vlaanderen.

Wat kunnen we doen met oude of beschermde gebouwen?

prof. dr. Bie Plevoets

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

's Morgens wakker worden met het nieuws van een zware aardbeving in Turkije, Japan of Mexico... dat gebeurt wel eens. Maar kan het ook hier gebeuren? Is het gewoon toeval dat dat in ons leven nog niet gebeurd is? En als er ooit een zware aardbeving bij ons plaatsvindt, ligt heel het land dan plat? Hervé Degée test aan de UHasselt uit hoe we appartementsblokken kunnen bouwen die een aardbeving overleven.

Kunnen er in België ook zware aardbevingen zijn?

prof. dr. Hervé Degée

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

MS, of multiple sclerose, is een akelige zenuwziekte en je wenst het (uiteraard) niemand toe. Maar... je kan er wel oud mee worden. Maar wat is MS eigenlijk? En is er iets aan te doen. Professor Veronica Popescu is neuroloog aan het Universitair MS Centrum Pelt-Hasselt en aan de UHasselt en hoopt met haar onderzoek MS beter te begrijpen zodat de ziekte ooit misschien gestopt kan worden.

Hoe oud kan je met MS worden?

prof. dr. Veronica Popescu

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Don't try this at home (!), maar stél: je neemt een hoopje kikkerdril uit de rivier en je mixt die helemaal aan flarden in de smoothieblender. Dan heb je zonet de levende eicelletjes van mama-kikker brutaal dood gemaakt. Geen paniek, bij de Universiteit van Vlaanderen hebben we iemand gevonden die dat papje van dode celonderdelen opnieuw levend kan maken. Echt waar, van iets dood terug naar iets levends! Fysicus prof. dr. Lendert Gelens van de KU Leuven aan het woord!

Hoe maak je dode cellen weer levend?

prof. dr. Lendert Gelens

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Fotosynthese is het proces dat planten in staat stelt om de energie van de zon om te zetten in voedingstoffen. Zij hebben 'groene energie' als het ware geperfectioneerd! Van planten kunnen we leren hoe we onze eigen zonnecellen nog beter maken.

Hoe kunnen planten zonnepanelen verbeteren?

prof. dr. Roland Valcke

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Als een burn-out betekent dat je overspannen bent door je werk, dan zou je kunnen denken dat enkele maanden ziekteverlof, halftijds werken of gewoon even vakantie die burn-out wel kan oplossen. Maar helaas... 't is niet zo eenvoudig. Arbeidspsycholoog Tim Vantilborgh, prof aan de VUB, vertelt aan Koen Fillet waarom minder werken niet per se helpt tegen een burn-out.

Waarom helpt vakantie niet tegen een burn-out?

prof. dr. Tim Vantilborgh

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Zodra de vakantie gedaan is, houden heel wat ouders elke dag hun hart vast. Want... komen mijn kinderen wel veilig aan op school? Zal dat pas écht gegarandeerd veilig kunnen als er enkel nog zelfrijdende auto's zijn? En kan je dan als "chauffeur" ondertussen een film kijken? Hoe lang duurt het nog voor die auto er is? Wel euh... volgens verkeersexpert Tom Brijs (UHasselt) is het niet waarschijnlijk dat die auto er óóit komt…

Kunnen kinderen binnenkort écht veilig weer naar school, dankzij zelfrijdende auto's?

prof. dr. Tom Brijs

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Er is één dier dat zijn prooi nooit mist. Niet "bijna nooit", maar echt letterlijk nooit! Zodra de langnekslangenhalsschildpad beslist dat hij die ene voorbijzwemmende vis, kikker of kreeft wil oppeuzelen, komt die vis, kikker of kreeft zijn mond ingezwemmen. En dat is niet omdat deze schildpad sneller, sterker of alerter is dan alle andere dieren, het is gewoon een kwestie van fysica en biomechanica. Biomechanicus Peter Aerts, van de Universiteit van Antwerpen, legt uit hoe dat komt.

Waarom mist een waterschildpad echt (letterlijk!) nooit zijn prooi?

prof. dr. Peter Aerts

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

"Slimme computers: gaan ze ons overmeesteren? Dat lijkt wel mee te vallen.. oorlopig beslissen ze enkel of jij een lening kan krijgen bij de bank, of die job… Tja, ook best al van grote invloed dus. Maar een voordeel: de computer is compleet objectief, trekt niemand voor, kijkt gewoon naar de feiten en of jij geschikt bent voor die lening of job. Supereerlijk dus. Of niet, professor datawetenschapsethiek David Martens, van de Universiteit Antwerpen? Wil je meer bijleren over AI, dan kan je terecht bij VAIA, www.vaia.be"

Hoe houden mensen de controle over AI-computerprogramma's?

prof. dr. David Martens

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Hoe winnen we de war on drugs? Kunnen we ooit alle containers in de Antwerpse haven op cocaïne checken? Misschien zit de oplossing niet in menselijke capaciteit, maar in artificial intelligence! Want AI kan ons vertellen welke containers te checken… Professor en wiskundige Ann Nowé leidt aan de VUB het labo voor artificiële intelligentie en legt uit. Wil je meer bijleren over AI, dan kan je terecht bij VAIA, www.vaia.be

Hoe kan AI de war on drugs winnen?

prof. dr. Ann Nowé

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Word jij ook onmiddellijk wat depri als het woord "klimaatverandering" valt? En kies jij er dan ook voor om daar nog zo weinig mogelijk over te horen? Je bent niet alleen! En daarom vroegen wij aan prof. Wim Thiery, klimaatwetenschapper aan de VUB, of er ook iets positiefs over de klimaatverandering te zeggen valt.

Is er ook iets positief aan de klimaatverandering?

prof. dr. Wim Thiery

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Hekserij. ‘t Is iets wat we onmiddellijk zouden linken aan de middeleeuwen. En aan oude vrouwtjes met een haakneus op een bezemsteel. Maar dat blijkt niet zo te zijn! Er waren ook mannelijke heksen die op de brandstapel belandden. Historicus Jonas Roelens van UGent zit bij Koen Filet aan tafel in bar Brial in Mortsel om dat voor ons te verduidelijken.

Waren er ook mannelijke heksen?

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Warme zomerdagen… meer wil ik de Heer niet vragen… Of misschien toch wel: geen wespen, minder plakkerig zweet en geen criminelen die alles verpesten. Maar de wetenschap heeft voor alles een oplossing! Bio-ingenieur Chris Callewaert (UGent) onderzoekt hoe je klotsende oksels en stinkende zweetvoeten tegen kan gaan, criminoloog Christophe Vandeviver (UGent) vertelt alles over waar en wanneer criminelen inbreken en allergoloog Christine Breynaert (KU Leuven) legt uit hoe (injecteren met) bijengif levens kan redden.

Waarom kan de zomer niet zonder wespen, plakkerig zweet en zakkenrollers?

prof. dr. Christophe Vandeviver, prof. dr. ir. Chris Callewaert, prof. dr. Christine Breynaert

UGent, KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Elke jonge ouder wéét het: een kindje in bed krijgen is niet simpel. En het doen doorslapen al helemaal niet. Ouders van moeilijke slapers krijgen dan goedbedoelde raad van vrienden, maar niet elke aanpak kan zomaar gekopieerd worden in een ander gezin. Hoe pak je het dan wel het beste aan? Bij ons aan aan tafel, de redder in nood: UGent-kinderpsychiater Karlien Dhondt.

Waarom wil mijn kind niet gaan slapen?

prof. dr. Karlien Dhondt

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Kunnen we, als de olie en het gas op zijn, even comfortabel blijven leven als nu? Of gaan we weer moeten leven zoals 200 jaar geleden? Komt de redding van wetenschappers en technologie? Marlies Van Bael is hoogleraar chemie en waterstof-expert aan de UHasselt, Griet Verbeeck is hoogleraar architectuur aan de Uhasselt en Johan Driesen is hoogleraar ingenieurswetenschappen aan de KU Leuven en ze vertellen vanuit hun expertise waar we nu staan en wat de mogelijkheden zijn.

Kunnen we op dezelfde manier blijven leven zonder gas of olie?

prof. dr. Johan Driesen, prof. dr. Marlies Van Bael, prof. dr. Griet Verbeeck

UHasselt, KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Soms zien biologen in de natuur vreemd paringsgedrag: mannetjeswormen doorboren vrouwtjeswormen met stekels, mannetjeseenden verkrachten vrouwtjes met knokige schroefdraadpenissen. En bij de spinnen zijn ‘t de vrouwtjes die niet altijd zo lief zijn: zij eten de mannetjes op na de paring. Om dat gedrag te kunnen verklaren is het belangrijk dat de genitaliën van alle dieren goed beschreven en bestudeerd zijn. En da’s nu net de core business van prof. dr. Dominick Verschelde, bioloog aan de UGent!

Vinden dieren seks ook plezant?

dr. Dominick Verschelde

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Vier op de tien Belgen krijgt ooit kanker. Maar in Vlaanderen gebeurt ook ontzettend veel kankeronderzoek. Drie wetenschappers vertellen hoe ze elk vanuit hun eigen vakgebied mensen met kanker proberen te helpen. Prof. Maarten De Vos (KU Leuven) is ingenieur en zet AI in, dr. Giorgio Hallaert is neurochirurg aan het UZGent en behandelt mensen met hersentumoren en dr. Jolien Robijns (UHasselt) zorgt ervoor dat je na chemo zo snel mogelijk weer je mooie haren van daarvoor terugkrijgt.

Hoe worden kankerbehandelingen steeds beter?

prof. dr. ir. Maarten De Vos, prof. dr. Giorgio Hallaert, dr. Jolien Robijns

UGent, UHasselt, KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Vier op de tien Belgen krijgt ooit kanker. Maar in Vlaanderen gebeurt ook ontzettend veel kankeronderzoek. Prof. Maarten De Vos (KU Leuven) is ingenieur en zet AI in in de geneeskunde om zo onder andere mensen met kanker te helpen. Deze videopodcast is gemaakt met de hulp van Vaia, de Vlaamse AI Academie. Meer leren over artificiële intelligentie? Neem een kijkje op ⁠www.vaia.be⁠!

Kunnen computers betere diagnoses stellen dan dokters?

prof. dr. Maarten De Vos

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De jongeren van tegenwoordig gooien zomaar alles online: schaarsgeklede strandfoto’s op Instagram, dansvideos op TikTok en hun huisadres vind je op Facebook. Of ja, dat beweert de oudere generatie ;-) Communicatiewetenschapper Ralf De Wolf (UGent) doet onderzoek naar privacymanagement van jongeren op social media, en ziet dat ze op dit gebied juist erg vindingrijk zijn.

Zijn jongeren echt zo roekeloos op sociale media?

prof. dr. Ralf De Wolf

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

AI-computers kunnen van alles en heel ons leven lijkt erdoor te veranderen. Maar wist je dat ook de koers, snowboarden en voetbal erdoor zal veranderen? In 't beste geval: eerlijker, veiliger, sneller. Of... ook saaier? Amateur-wielrenner en computerwetenschapper Steven Verstockt (UGent) gaat voor "veiliger", "sneller" en alleen maar leuker om naar te kijken! Wil je meer bijleren over AI, dan kan je terecht bij VAIA, www.vaia.be

Hoe heeft AI de Tour de France veranderd?

prof. dr. Steven Verstockt

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Chatgpt, deep fakes en zelfrijdende auto’s. Dat is waar veel mensen meteen aan denken wanneer we spreken over Artificiële Intelligentie of AI. Maar wist je dat AI in de toekomst ook het ijskreemkarretje zou kunnen heruitvinden? Hoe dat precies in elkaar zit, komt bedrijfseconoom Benoit Depaire je vertellen.Benieuwd naar meer artificial intelligence? Zie meer op VAIA.be!

Hoe kan het ijskarretje altijd op het juiste moment voorbij jouw huis komen?

prof. dr. Benoit Depaire

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Kan je autisme verbergen?

prof. dr. Ilse Noens

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Tijd voor een zomereditie van deze podcast. Vanuit Bar Brial in Mortsel ontvangt Koen Filet deze keer microbiologe Katrien Lagrou van de KU Leuven. Zij gaat het hebben over schimmels. Die gebruiken we onder andere om brood te bakken, bier te brouwen en we eten ze op als kaas. Maar schimmels kunnen ook tussen de tenen zitten, op je fruit én je kan er ziek van worden. Hoe cool of vies zijn schimmels? En gaat een schimmelprof zelf nog naar het zwembad?

Gaat een schimmelprofessor nog naar het zwembad?

prof. dr. Katrien Lagrou

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De voorbije maanden zit er zowat elke dag iets over chatGPT in het nieuws. Want chatGPT (en zijn concurrenten) schrijven voor jou wat je maar wil en hoe je het maar wil. Klinkt enerzijds geweldig, maar tegelijk vinden we het ook verontrustend. Maar... is dat ook zo? Geweldig en/of akelig? Communicatiewetenschapper aan de Arteveldehogeschool en UGent Kristin Van Damme legt uit hoe het zit met die chatGPT. Wil je meer bijleren over AI, dan kan je terecht bij VAIA, www.vaia.be

Moet je nooit meer zelf een eindwerk of verjaardagskaart schrijven dankzij chatGPT?

dr. Kristin Van Damme

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Ja, het kan dus écht... een pilletje dat je hersenen zo beïnvloedt dat je er instant gelukkig van wordt. Maar waarom brengen we het dan niet op de markt? En kan dan echt àlles in een pilletje? UGent synthetisch bioloog, prof Marjan De Mey, vertelt er alles over bij Koen Fillet en Helene Vanlathem.

Wanneer komt de pil om gelukkig te worden op de markt?

prof. dr. Marjan De Mey

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

The tree of life, of gewoon: de stamboom van het leven... Het genie Darwin bedacht het idee voor het eerst, om alle leven ooit op aarde op een boom af te beelden. Maar de wetenschap is geëvolueerd sinds Darwin en dus ook die boom. Want nu hebben onze rechtstreekse voorouders, de archaea, daar ook een belangrijke plaats op gekregen. De arche-wat?! De archaea! De favoriete... euhm... diertjes (?!) van VUB-microbiologe dr. Rani Baes.

Hoe ziet de stamboom van al het leven op aarde eruit?

dr. Rani Baes

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Antarctica is bijna volledig bedekt met een gigantische ijskap en is daarmee helemaal anders als de andere continenten. 't Is het koudste continent op aarde. Geen mens kan en mag er op blijven wonen. Er zitten alleen een paar wetenschappers in speciale stations voor onderzoek. En wat die daar allemaal uitsteken, daar heeft glacioloog Jonas Van Breedam heel wat inside information over.

Waar komt die laag ijs over Antarctica vandaan?

dr. Jonas Van Breedam

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De meeste mensen weten wel wat bloedgroepen zijn. En ook dat je bij een bloedtransfusie het juiste bloed moet krijgen. Maar waarom? Wat gebeurt er als je het foute bloed krijgt? Professor Tessa Kerre is hematoloog aan de UGent en deelt met plezier haar oneindige kennis over bloed...

Waarom ga je dood als je het verkeerde bloed krijgt?

prof. dr. Tessa Kerre

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Niemand kan de toekomst voorspellen, ook wetenschappers niet. En toch... Professor Nicky Dries is arbeidspsycholoog aan de KU Leuven en doet binnen het Future of Work Lab onderzoek naar... ja... de toekomst van werk. Samen met bedrijfseconomen, historici, en letterkundigen. Voorspellen van de toekomst lukt hen misschien ook niet, maar ze proberen er alvast wél op voorbereid te zijn. Want wat gaan wij doen als AI zowat al ons werk van ons kan overnemen?

Welk werk blijft er over als AI ons werk overneemt?

prof. dr. Nicky Dries

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het is geen plezante boodschap, maar het is helaas een feit: we zullen moeten stoppen met vlees eten. Want los van het dierenleed, kan de aarde het kweken van die hele vele dieren gewoon niet aan. De wereld gaat eraan kapot. Maar... gelukkig zijn er wetenschappers zoals Wim Soetaert. Als bio-ingenieur aan de UGent fabriceert Wim eiwitten die exact dezelfde zijn als die van kippenvlees of kalfsvlees. Waarom kweken we beter microben in plaats van dieren?

Waarom kweken we beter microben dan dieren?

prof. dr. ir. Wim Soetaert

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Ilse Degreef (KU Leuven) is orthopedisch chirurg met een passie voor handen. Voor de Dag van de Wetenschap komt ze aan Sven Speybrouck en Koen Fillet vertellen waarom onze handen het meest onderschatte lichaamsdeel zijn, terwijl die handen net supercomplex zijn. Probeer je alvast eens in te beelden hoe jouw dag er zonder handen zou uitzien....

Wat is ons meest onderschatte lichaamsdeel?

prof. dr. Ilse Degreef

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Wist jij dat internet tussen de VS en Europa onmogelijk zou zijn zonder optische kabels? Dat zijn kabel waar geen elektriciteit door gaat, maar lichtdeeltjes. Wetenschappers zijn op zoek naar wat er nog méér kan met lichtgolven. Betrouwbaar en razendsnel. Dr. Koen Vanmol is ingenieur aan het fotonica-lab van de VUB. En hij houdt er zich bezig met petierige lenzen (niet zichtbaar met het blote oog!) in de meest rare vormen...

Waarom heb je licht nodig om het internet te doen werken?

dr. ir. Koen Vanmol

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Elektriciteit staat centraal in ons brein en dankzij van die mutsjes met elektroden aan, kunnen we die hersenactiviteit ook gaan meten en er vanalles in “lezen”. Zo kunnen we bijvoorbeeld zien vanaf welke leeftijd ongeboren kinderen kunnen verschieten of zelfs meten hoe bevooroordeeld mensen zijn. Kris Baetens - biologisch psycholoog aan de VUB - bekijkt zelfs of we mensen die met mentale problemen kampen kunnen helpen. Hij zit mee aan tafel met Sven Speybrouck en Koen Fillet op de Dag van de Wetenschap in het Muntpunt.

Kan je aan de hersenactiviteit zien of iemand vooroordelen heeft?

prof. dr. Kris Baetens

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Bij bacteriën denk je misschien al slecht aan snottebellen. Of aan ziektes en heel snel je handen wassen. Maar, er zijn ook een heleboel goede bacteriën. Bacteriën in je darmen bijvoorbeeld, die helpen om je eten te verteren. En zo ook in de grond. Daar helpen ze planten beter te groeien door op zoek te gaan naar voedingsstoffen voor die planten. En zij krijgen daarvoor iets in ruil. Wat voor ruilhandel ze op poten zetten, hoe ze dat doen en of al dat bemesten hun handeltje niet in de war brengt, dat weet professor Sofie Goormachtig. Zij is plantenbiotechnoloog en leidt het VIB-UGent Center of Plant Systems Biology waar ze onderzoek doet naar de micro-organismen die planten helpen. Ze brengt haar verhaal bij Sven Speybrouck en Koen Fillet op de Dag van de Wetenschap in het Muntpunt.

Waarom zijn bacteriën de max?

prof. dr. Sofie Goormachtig

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

LSD, MDMA, XTC. Je komt het tegen in ondergrondse raves in steden zoals Berlijn en Milaan. Maar ze zouden straks ook wel eens het daglicht kunnen gaan zien. Er wordt nu wetenschappelijk onderzoek gedaan naar drugs om die te kunnen inzetten als medicijn. Je huisdokter zal nog niet meteen LSD voorschrijven, zo’n vaart zal het niet lopen. Maar Sven Speybrouck en Koen Fillet hebben er toch maar even farmacoloog Dimitri De Bundel (VUB) bijgehaald om dit voor ons op te klaren.

Helpen paddo's tegen piekeren?

dr. Dimitri De Bundel

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De neanderthaler verdween zo'n 40.000 jaar geleden van het toneel, relatief kort nadat homo sapiens vanuit Afrika naar Europa en Azië waren getrokken, waar de neanderthalers leefden. Is het de opkomst van die “superslimme Homo sapiens” – de moderne mens dus – die hen fataal werd? Ondertussen denken wetenschappers er al anders over maar over het verdwijnen van deze mensensoort is nog steeds veel discussie. Sven Speybrouck en Koen Fillet duiken samen met archeoloog Marc De Bie (VUB) terug in de tijd en zoeken het uit. Speciaal voor de Dag van de Wetenschap!

Wie heeft de Neanderthaler vermoord?

prof. dr. Marc De Bie

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Heel af en toe komt een minuscuul klein deeltje (véél kleiner dan die dikke atomen) vanuit de verste uithoeken van het heelal op Aarde terecht. 't Is te zeggen, het vliegt overal doorheen, dus ook doorheen de Aarde. Voor je "blueberry pancake" kan zeggen, is 't alweer weg. Dat deeltje heet "neutrino" en er zijn wetenschappers, zoals VUB-astronoom Krijn de Vries, die er hun levenswerk van maken die deeltjes te bestuderen. In de hoop zo méér te weten te komen over die verre, verre sterrenstelsels waar ze vandaan komen.

Wat leert het neutrino ons over de diepste krochten van het heelal?

prof. dr. Krijn de Vries

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Woede, blijdschap, verdriet... het lijkt of iedereen in de wereld de grote emoties hetzelfde ervaart. Waardoor we ons als mensen ook allemaal verbonden voelen. En toch... waarom lijkt een Japanner zo emotieloos en een Braziliaan één en al emotie? Sociaal psycholoog (KU Leuven) Batja Mesquita verrichtte jarenlang baanbrekend onderzoek naar de wetenschap achter emoties. Want die zijn misschien toch niet zo universeel als ze lijken...

Waarom worden Japanners nooit kwaad?

prof. dr. Batja Mesquita

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Overkomt het je ook weleens? Je hebt een nieuwe jas nodig en je komt thuis met 2 paar schoenen en een broek. Of je kocht alweer theelichtjes terwijl je kast nog vol met kaarsen ligt. 't Is niet jouw schuld! Het is de schuld van professor Katelijn Quartier, retail expert aan de UHasselt. Want zij weet hoe je een winkel zo kan inrichten dat jij véél koopt. Waarom koop je zo vaak meer dan je nodig hebt?

Waarom koop je zo vaak meer dan je nodig hebt?

prof. dr. Katelijn Quartier

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Aaaaaah, wat is het leven toch duur geworden! Inflatie, oorlog, mislukte oogsten of ligt het nog aan corona? Professor Els Breugelmans is retail expert aan de KU Leuven. Prof winkelen dus. En zij vertelt ons graag hoe het komt dat alles zo duur is én hoe je je boodschappen toch nog ietwat betaalbaar kan houden.

Hoe hou je je boodschappen betaalbaar?

prof. dr. Els Breugelmans

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Wij zijn het er met de redactie over eens: na een vermoeiende werkdag is het heerlijk om thuis in je pyjama te schieten en onder een dekentje The Greatest Dancer/Friends/Crazy Ex-Girlfriend (hierover zijn we 't niét eens :-)) te bingen. Maar... waarschijnlijk doen we vandaag allemaal nog een work-out tijdens het tv-kijken. Professor Marieke De Craemer, bewegingswetenschapper aan de UGent, heeft namelijk gemeten hoeveel (weinig!!) we per dag bewegen. En ja, we zijn best geschrokken!

Waarom kijk je beter rechtstaand tv?

prof. dr. Marieke De Craemer

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Deze podcast heeft eigenlijk geen intro nodig, want iedereen weet intussen dat we best snel op zoek gaan naar duurzame energievoorzieningen. We willen (moeten) zo snel mogelijk van olie en aardgas af en wetenschappers helpen daarbij. Met allerlei slimme ideeën. Zoals... je huis verwarmen met de warmte uit je toilet. Urgh, say what?! Warmtenetwerken, geniaal in hun eenvoud! Prof. dr. Julien Blandeau, energie-expert aan de VUB, legt uit.

Hoe verwarm ik mijn huis met mijn wc?

prof. dr. Julien Blondeau

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Als we wereldwijd méér zonnepanelen willen (en dat willen we, want topidee om de klimaatopwarming tegen te gaan), dan moet er nog 't één en ander veranderen aan de zonnepanelen van nu. Ze zouden best nog wat langer meegaan, efficiënter gefabriceerd worden, niet alleen op daken liggen en uit andere materialen gemaakt worden. Professor Bart Vermang, ingenieur aan de UHasselt, doet in Energyville onderzoek naar slimmere en betere zonnepanelen.

Waarom liggen onze daken nog niet vol zonnepanelen?

prof. dr. ir. Bart Vermang

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

66 miljoen jaar geleden sloeg een 10 kilometer brede meteoriet in op de Aarde. Die inslag veroorzaakte een krater van 180 km doorsnede. En het betekende het einde van de dino's. En van vele andere dieren. 75% van alle diersoorten stierf uit door de effecten van die meteorietinslag. Maar... een aantal diersoorten overleefden het wél. Welke? En waarom zij wel? Dat komt paleontoloog Johan Vellekoop van de KU Leuven en het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen ons vertellen.

Welke dieren overleefden de dino's?

prof. dr. Johan Vellekoop

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Kleine kinderen zijn schattig. Niet alleen omdat ze mollige handjes hebben, een buikje dat wat vooruit steekt of grappige dingen zeggen, maar zeker ook omdat ze zo onhandig kunnen zijn. De lepel gaat naast hun mondje, de knoopjes lukken niet en ze trappen bij het voetballen heel wat gaten in de lucht... Maar wat als dat onhandig zijn maar blijft duren... Dan hebben ze misschien wel DCD. Wat dat is, en hoe je ermee omgaat, weet prof revalidatiewetenschappen Katrijn Klingels (UHasselt).

Waarom zijn sommige kinderen zo onhandig?

prof. dr. Katrijn Klingels

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Heeft u al eens naast een snurker gelegen? En dan bedoel ik echt van die drilboren naast je oor. Of wie weet bent u zelf een snurker? Kan best. Want er is sprake van een ware snurk-pandemie. Dat zegt professor en tandheelkundige Miche De Meyer van de VUB. En die pandemie moeten we dringend de wereld uithelpen, want het veroorzaakt jammer genoeg heel wat echtscheidingen...

Waarom is snurken niet om te lachen?

prof. dr. Miche De Meyer

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Gletsjers over de hele wereld blijven maar smelten aan een gigantisch tempo door de klimaatopwarming. Daarvan zal de zeespiegel een heel pak beginnen stijgen, tot wel 2 meter in 2300. Daarom zijn een paar glaciologen – dat zijn wetenschappers die gletsjers en ijs bestuderen – op het idee gekomen om gletjsers in te pakken met doeken, tegen het smelten. Hoe dat precies werkt en of het uberhaupt wel haalbaar is, daar komt glacioloog Lander Van Tricht (VUB) zijn licht over schijnen in deze video!

Kunnen we gletsjers redden door ze in te pakken met dekens?

Lander Van Tricht

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De voorbije jaren hebben we bij Universiteit van Vlaanderen al heel wat proffen over schimmels gehoord. Er zijn er geweest die slecht spraken over schimmels, sommigen wezen op het geweldige van schimmels, maar we hebben nog nooit iemand gehoord die er handtassen van wil maken. Tot nu... ontmoet professor Eveline Peeters, bio-ingenieur aan de VUB!

Hoe maak je een handtas van schimmels?

prof. dr. Eveline Peeters

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Twenty years ago, after the wars in ex-Yugoslavia, the European Union said that the future of the western Balkan countries would be within the European Union. They would, as soon as possible, join the EU. Today, however, Serbia, Kosovo, Albania and the others, still don't belong to the EU. Why is that? Willen de huidige EU-landen dan geen verenigd Europa? Of willen deze landen het zelf niet meer? Vjosa Musliu is politicoloog aan de VUB en legt (in het Engels!) uit wat het probleem is.

Will the Western Balkans ever join the EU?

prof. dr. Vjosa Musliu

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De bloed-hersenbarrière. Dat is blijkbaar een soort cruciale grens in ons hoofd. Tussen het bloed en de hersenen. Maar waar is die er? En hoe krijg je dan medicijnen over die barrière als je een ziekte in de hersenen moet genezen? Dat zijn de vragen die Sven Speybrouck en Koen Fillet stellen aan moleculair biologe Roosmarijn Vandenbroucke (UGent). Zij zal het onder andere hebben over drugs, alpaca's en kaktransplantaties.

Hoe krijgen we medicijnen tot in onze hersenen?

prof. dr. Roosmarijn vandenbroucke

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Sommige mensen verouderen biologisch écht sneller dan anderen. En dat ligt onder andere aan de lengte van je telomeren.

Waarom verouderen sommige mensen sneller dan anderen?

dr. Dries Martens

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Hoe het spijkerschrift klinkt... Dat heb je je waarschijnlijk nog nooit afgevraagd. Want da's toch enkel geschreven? Toch niet! En ook al denk je dat je niet geïnteresseerd bent in een geschrift dat intussen al lang niet meer gebruikt wordt, toch zal je versteld staan hoe snel je aan de lippen van prof. dr. Katrien De Graef hangt. Deze assyrioloog van de UGent opent de deur naar een nieuwe (aléja, eigenlijk heel oude) wereld vol kleitabletten, liefde en intriges. Welkom in het Babylonië van de 2e eeuw v. Chr. Oh ja, een assyrioloog is trouwens een spijkerschriftkundige en zo zijn er maar zes in heel België! Meer van dat soort weetjes in deze nieuwe aflevering, samen met Sven Speybrouck en Koen Fillet.

Werd het spijkerschrift ook uitgesproken?

prof. dr. Katrien De Graef

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA is erin geslaagd om een asteroïde van baan te doen veranderen. Het was eigenlijk een test. Voor stél dat er ooit een gigantisch levensbedreigende asteroïde zou afstevenen op onze aarde. Armaggedon in 't echt... Maar wat betekenis dat nu precies voor ons? Kunnen ze vanaf nu de wereld echt redden als dat nodig zou zijn? Astrofysicus Joris Blommaert (VUB) legt het aan de keukentafel bij Sven Speybrouck en Koen Fillet uit.

Hoe groot is de kans dat een meteoor op de aarde valt?

prof. dr. Joris Blommaert

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Dr. Céline Wessa is psychiater in het Universitair Psychiatrisch Centrum van Duffel. Maar ze doet ook onderzoek naar welke ontstekingsremmers kunnen helpen bij een depressie. Klinkt héél raar! Maar ja, als je een depressie hebt, is het een goed idee om te checken of je geen chronische ontstekingen hebt! Waarom? Dat legt dr. Wessa hier uit!

Waarom ga je met een depressie best eerst naar de tandarts?

dr. Céline Wessa

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Een depressie is een venijnige ziekte... Ze sluipt ongezien je leven binnen, maar ervan af geraken kost véél moeite. Antidepressiva kunnen helpen, therapie, soms zelfs ontstekingsremmers. Maar wat niet veel mensen weten is dat ook elektroshocktherapie kan helpen. Heel goed zelfs! En néé, dat is niét zoals in de (akelige) oude films. Psychiater Didier Schrijvers (UAntwerpen) helpt in het Universitair Psychiatrisch Centrum van Duffel zo tientallen patiënten per week. Met succes!

Kan je een depressie genezen met elektroshocks?

prof. dr. Didier Schrijvers

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Genitale verminking... sommigen zullen wat weerstand moeten overwinnen om naar deze podcast te luisteren. Maar doe het toch maar! Want superinteressant en het gaat over méér. Dr. Nina Van Eekert, socioloog aan de UAntwerpen, heeft het hier ook over piercings en besnijdenissen!

Hoe helpen we vrouwelijke genitale verminking de wereld uit?

dr. Nina Van Eekert

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Ons hele lichaam zit vol met schimmels en bacteriën. En als alles goed is, is dat prima zo en leven we in vrede met die schimmels en bacteriën samen. Elke mens heeft zijn eigen dierentuintje aan microben. Dat verschilt een beetje van mens tot mens, en van plaats op je lichaam. Ook vagina's hebben zo hun eigen dierentuintje. Serieuzer gezegd: het vrouwelijk microbioom. Dr. Sarah Ahannach, van de UAntwerpen, weet hoe ze aan de hand van dat microbioom kan zien dat iemand verkracht is, en zelfs een profiel van de dader kan opstellen.

Hoe kan je met bacteriën een verkrachtingszaak oplossen?

dr. Sarah Ahannach

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Is een beetje pijn bij het vrijen normaal?

prof. dr. Hans Verstraelen

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Algen... wie een visbokaal of vijver heeft kan erop sakkeren, maar dat doe je na het zien van deze video nooit meer. Want algen zijn geweldig. En al helemaal de kiezelwieren. Onder experts diatomeeën genoemd. En wij, bij Universiteit van Vlaanderen, voelen ons stilaan expert na een opnamedag met diatomeeën-prof Bart Van de Vijver, van de UAntwerpen. En als je nu luistert, ben jij over 7 minuten ook fan van kiezelwieren!

Hoe kan je met minuscule algjes tienduizenden jaren terugkijken in de tijd?

prof. dr. Bart Van de Vijver

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 6: De godsdienstoorlogen van de zestiende eeuw, de bloedige gevechten tussen katholieken en protestanten die geleid hebben tot de splitsing van onze streken in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden, zouden geëindigd met de val van Antwerpen in 1585, zo wordt altijd gezegd. Maar dat is niet helemaal waar. In Oostende bleven ze zich nog veel langer verzetten tegen die katholieke Spaanse legers. Beetje zoals het dorp van Asterix. Historica Violet Soen (KULeuven) neemt ons mee naar een veel te weinig besproken hoogtepunt uit onze geschiedenis: het beleg van Oostende.

Hoe lang duurde de Tachtigjarige Oorlog?

prof. dr. Violet Soen

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 8: Wat sprak de Franstalige bourgoisie bij ons in de 19de eeuw? Français, evidemment! Nederlands, dat was voor de boerkes. Niet echt een taal, eerder een ratjetoe van rare dialecten. Dat hebben ze ons toch altijd geleerd. Maar - je zal het altijd zien met de wetenschap - in werkelijkheid was het toch allemaal net iets subtieler. Prof. Wim Vandenbussche, taalkundige van de VUB, explique tout.

Welke taal sprak de Franstalige elite bij ons in de 19de eeuw?

prof. dr. Wim Vandenbussche

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 1: De prehistorie. Als de prehistorische mens wordt afgebeeld, is dat vaak als een halfnaakte man of vrouw, met een lendendoek van dierenhuid en een knots in de aanslag. Vergeet die beelden - de prehistorische mens zag er een stuk modieuzer uit. Met hoeden, halskettingen en armbanden. Zelfs… met piercings en tatoeages! Archeoloog Marc De Bie (VUB) vertelt ons hoe dat precies zit.

Had de oermens tattoos?

prof. dr. Marc De Bie

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 2: De Romeinen. Julius Caesar wordt dikwijls voorgesteld als een heerser: hij kwam, zag en overwon, zo werd gezegd (maar dan in het Latijn). Maar hoe zit dat dan met die verhalen over zijn zwakke gezondheid? Want ja... die zijn er ook. Was Julius Caesar een beetje ziekskes? We vragen het aan Christian Laes (UAntwerpen), expert op het gebied van handicaps in de Oudheid.

Had Julius Caesar epilepsie?

prof. dr. Christian Laes

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 3: De middeleeuwen. Waar denk jij aan als je ‘de middeleeuwen’ hoort? Wellicht aan hongersnood en kruistochten, of aan kastelen en ridders. Waarschijnlijk niet aan sterke vrouwen, aandacht voor gender en seksuele geaardheid. Maar dankzij historicus Steven Vanderputten (UGent) weten wij dat de middeleeuwers zich daar nochtans wel mee bezighielden.

Hoe woke waren de middeleeuwen?

prof. dr. Steven Vanderputten

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 4: De Guldensporenslag. 500 jaar na de Guldensporenslag schreef Hendrik Conscience er de roman De leeuw van Vlaanderen over. Waarin de Vlamingen als heldhaftige overwinnaars worden afgeschilderd. Enfin, dat denken we toch. Maar klopt het beeld dat we hebben van de Guldensporenslag? En van "De leeuw van Vlaanderen"? En hoe komt het dat dat boek van Conscience zo beroemd is geworden? Samen met letterkundige Kevin Absillis proberen we iets dichter bij de waarheid te komen.

Hoe is de Guldensporenslag zo beroemd geworden?

prof. dr. Kevin Absillis

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 5: De pest. De pest veroorzaakte totale paniek in het middeleeuwse Europa. Volledige families stierven op slechts enkele weken tijd. Eenderde tot de helft (jawel!) van de bevolking stierf in sommige streken aan de pest. Wie het overleefde moest daarna opnieuw een samenleving opbouwen. Hoe kom je zo’n vernietigende catastrofe te boven? Historica Maïka De Keyzer (KU Leuven) neemt ons mee naar apocalyptische tijden.

Hoe zag de wereld eruit na de pest?

Prof. dr. Maïka De Keyzer

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 7: De aardappel. Kun jij je een leven voorstellen zonder een goed pak frieten op zijn tijd? Nee? Wel, je bent niet de enige. Sterker nog: ons moderne leven zou ondenkbaar zijn zonder de aardappel. ‘Patatkundige’ Yves Segers (KULeuven) legt ons uit wat die kostelijke knol heeft betekent voor onze streken.

Hebben we ons leven te danken aan de aardappel?

prof. dr. Yves Segers

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 10: WOII. Een petroleumlamp, wat rood papier en een pistool, meer was er niet nodig voor een van de grootste heldendaden van het Belgisch verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Drie jonge verzetsstrijders die in Boortmeerbeek een trein richting de concentratiekampen wisten tegen te houden. Hoe, dat vertelt Historicus Herman Van Goethem (UAntwerpen).

Was dit de grootste heldendaad van het Belgische verzet tijdens WOII?

prof. dr. Herman Van Goethem

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Het Verhaal van Vlaanderen Special - Afl. 9: De Eerste Wereldoorlog en plastische chirurgie. Ben jij compleet tevreden met je uiterlijk? Of betrap je jezelf af en toe op de gedachte aan een kleinere neus, of om dat rimpeltje weg te werken? Het is wellicht mede dankzij de Eerste Wereldoorlog dat wij vandaag de dag de beauty clinic kunnen binnenwandelen. Professor cultuurgeschiedenis Kaat Wils (KU Leuven) neemt ons mee naar het verleden van de plastische chirurgie.

Heeft de Eerste Wereldoorlog ervoor gezorgd dat wij nu naar de plastisch chirurg kunnen?

prof. dr. Kaat Wils

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Wie lispelt, of ooit lispelde, weet het wel: die juiste "Vlaamse" s goed leren uitspreken is echt niet simpel. Maar hoe komt dat? En… is er eigenlijk echt iets mis met een beetje "slissen"? Professor Kristiane van Lierde (UGent) is logopedist en legt met veel mildheid uit waarom de s zo moeilijk is.

Waarom is lispelen zo moeilijk om af te leren?

prof. dr. Kristiane Van Lierde

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

In Spanje zeggen ze tegen een Vlaming, “un flamenco”. En tegen een flamingo, die roze vogel… ook “un flamenco”. En nu gaat er misschien nog ergens een belletje rinkelen: “Flamencomuziek”. Heeft dat dan allemaal met elkaar te maken? Vlamingen, flamingo’s en flamenco? We halen er hispaniste Lieve Vangehuchten van de UAntwerpen bij.

Wat hebben Vlamingen, flamingo's en flamencomuziek met elkaar te maken?

prof. dr. Lieve Vangehuchten

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De pil is een geweldige uitvinding. Gemakkelijk en betrouwbaar. Maar sommige vrouwen hebben geen zin om tientallen jaren hormonen te nemen. En waarom moeten het eigenlijk de vrouwen zijn, die die pil moeten nemen? Waarom bestaat er geen pil voor mannen? Dr. Leen Antonio, endocrinoloog aan de KU Leuven, vertelt het je!

Waarom bestaat er geen pil voor mannen?

dr. Leen Antonio

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Als jij de nummer één wil worden in een sport, dan moet je daar het juiste spiervezeltype voor hebben! Je bent oftewel het trage type, of het snelle type of iets tussenin. En het is zo dat een traag spiervezeltype nóóit een honderd meter sprint zal winnen. Nooit. Hoe hard ie ook traint. Bewegingswetenschapper Eline Lievens (UGent) legt je uit hoe dat komt en hoe je weet welk type jij bent. En dus, in welke sport jij de beste kan worden!

Hoe weet je welke sport het beste bij je past?

dr. Eline Lievens

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De opwarming van de Aarde beperken tot anderhalve graden. Dat staat zowat ik elke slotverklaring van de afgelopen klimaattoppen. Daarvoor is de transitie naar hernieuwbare energie een must. Maar hoe pakken we die aan? En hebben we daar wel genoeg grondstoffen voor? We vroegen het aan expert duurzaam materialenbeheer Karel Van Acker van de KU Leuven.

Hebben we genoeg materiaal voor de energietransitie?

prof. dr. Karel Van Acker

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Weet jij echt juist hoe een vagina eruitziet? Waar alles ligt? En... welke kleur, vorm, grootte, beharing... normaal is? Spoiler alert: de vagina's uit pornofilms én uit de biologieles zijn niét de gemiddelde of normale vagina's. Die zien er meestal heel anders uit. Prof. Els Elaut, seksuologe aan de UGent, vertelt je wat wél normaal is. En... dat we met vagina meestal vulva bedoelen. Vagina zit binnenin, vulva is de buitenkant ;-).

Heb jij een normale vagina?

prof. dr. Els Elaut

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Kan je als vrouw leven van een carrière in de sport? Kan je er dan ook écht rijk mee worden, net zoals een Lionel Messi of een Kevin De Bruyne. Waarschijnlijk niet, want we weten allemaal dat er een gigantische loonkloof tussen mannelijke en vrouwelijke topsporters. Waarom bestaat die nog altijd en zal die ooit gedicht worden? Wij vragen het aan sporteconoom Wim Lagae van de KU Leuven. Professor Lagae schreef er trouwens een boek over, voor als je na de podcast nóg meer wil weten: Koersdromen!

Waarom verdienen vrouwelijke topsporters maar een fractie van de mannen?

prof. dr. Wim Lagae

KU Leuven

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Musea... 't is toch iets raars hé. Twee uur in de rij staan om in 't Louvre even naar een teleurstellend kleine Mona Lisa te kijken. Zijn musea eigenlijk passé? Museumonderzoeker Olga Van Oost, prof aan de VUB en directeur van Faro, verdedigt vanuit het Museum Dr. Guislain met vuur musea. Niet de stoffige en gedateerde. Maar de hedendaagse musea die je laten zien én voelen wat er in de wereld gebeurt.

Zijn museums nog wel van deze tijd?

prof. dr. Olga Van Oost

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Valt het jou ook op dat heel veel van de proffen aan de universiteit of hogeschool mannen zijn? Wie studeert zie het misschien live in de aula. Maar ook op tv kan je het zien... de meeste experts zijn mannen. Hoe komt dat? Waarom zijn er toch zo weinig vrouwelijke professoren? Sociologe Dounia Bourabain van de UHasselt heeft voor ons het antwoord.

Waarom worden zo weinig vrouwen professor?

dr. Dounia Bourabain

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Gerinkel, getuut, gezoem, gebrom, gekraak, gesuis... horen, terwijl er rondom je heen niks gebeurt. Dat is tinnitus. Er is dan niet per se iets mis met je oren, nee, het zijn je hersenen die die geluiden maken. Eén op 10 mensen heeft er last van. Professor Sarah Michiels is kinesiste aan de UHasselt en zij doet onderzoek naar waarom tinnitus anders (soms erger!) wordt tijdens het sporten. En naar of je tinnitus kan krijgen door hard op je tanden te bijten...

Kan je tinnitus krijgen door te hard op je tanden te bijten?

prof. dr. Sarah Michiels

UHasselt

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Waarom krijg ik zoveel stress van mijn kinderen?

prof. dr. Marie-Anne Vanderhasselt

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

De Aarde ziet er in het echt helemaal anders uit dan op wereldkaarten. De Democratische Republiek Congo is eigenlijk even groot als heel West-Europa en Rusland is maar net iets groter dan de helft van Afrika. Waarom passen ze die kaarten dan niet aan? Het antwoord op die vraag komt van de wiskunde. Meer bepaald van VUB'er Jonathan Mannaert.

Waarom zijn alle wereldkaarten fout?

Jonathan Mannaert

VUBrussel

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Eet jij wel eens bananen? Weet je ook wat wij gemeen hebben met de banaan? We stralen allebei een zot, klein deeltje uit. De slimmerds onder jullie denken nu misschien "ha, een elektron of een proton of een neutron!" Maar nee, 't is écht een heel specialleke, dat zotte elementaire deeltje: het neutrino! Fysicus Natalie Jachowicz van de UGent komt je vertellen wat dat beestje allemaal uitsteekt, in ons, en in bananen, en wie weet waar nog allemaal?!

Moet je bang zijn van de miljarden neutrino's die door je lijf schieten?

prof. dr. Natalie Jachowicz

UGent

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Waarom hebben we nood aan nieuwe politieke partijen? Kunnen politici eigenlijk wel eerlijk zijn? En wat is het verband tussen Donald Trump, een bord stoofvlees en TikTok? Vanuit het Vlaams Parlement zoeken Herman Van Goethem, Hendrik Vos en Karen Celis in de, voorlopig, laatste aflevering van Kennismakers, uit of onze democratie over 50 jaar nog zal bestaan. Dit is een aflevering van KENNISMAKERS, onze wervelende wetenschapsshow voor Eén. We laten je in elke aflevering telkens kennismaken met een deeltje van de wondere wereld van de wetenschap. 👉 Alle afleveringen vind je in deze playlist: https://bit.ly/3hRkg8Z

Hoe ziet de toekomst van onze democratie eruit?

prof. dr. Herman Van Goethem, prof. dr. Karen Celis en prof. dr. Hendrik Vos

This is some text inside of a div block.

Afspelen

Maken slimme machines ons straks overbodig?

prof. dr. Steven Latré

UAntwerpen

This is some text inside of a div block.

PODCASTS

Zoeken

Filter

### resultaten

Afspelen

Hoe kan een worm verder leven zonder kop?

Afspelen

Wat willen wetenschappers zien met een telescoop van 10km lang?

Afspelen

Waarom gaan oude mensen dood als ze hun heup breken?

Afspelen

Is het dom om cookies automatisch te aanvaarden?

Afspelen

Waarom is het raadsel van de Sfinx niet zo simpel als het lijkt?

Afspelen

Zijn vrouwen het sterke geslacht?

Afspelen

Hoe komt het dat België het grootste ontwikkelingsland ter wereld was (en dat wij dat niet meer weten)?

Afspelen

Kan mijn hond een blindengeleidehond worden?

Afspelen

Wat is endometriose?

Afspelen

Heb je binnenkort een kwantumcomputer bij je thuis?

Afspelen

Heeft het eigenlijk wel zin om te gaan stemmen?

Afspelen

Waarom liggen er alleen zonnepanelen op daken en niet in hoeden of petten?

Afspelen

Wordt mijn hartspier nooit moe?

Afspelen

Word je écht rustig van groen en wild van rood?

Afspelen

Is de menopauze vergelijkbaar met de pubertijd?

Afspelen

Zal ons graan de klimaatverandering overleven?

Afspelen

Wat kunnen we doen met oude of beschermde gebouwen?

Afspelen

Kunnen er in België ook zware aardbevingen zijn?

Afspelen

Hoe oud kan je met MS worden?

Afspelen

Hoe maak je dode cellen weer levend?

Afspelen

Hoe kunnen planten zonnepanelen verbeteren?

Afspelen

Waarom helpt vakantie niet tegen een burn-out?

Afspelen

Kunnen kinderen binnenkort écht veilig weer naar school, dankzij zelfrijdende auto's?

Afspelen

Waarom mist een waterschildpad echt (letterlijk!) nooit zijn prooi?

Afspelen

Hoe houden mensen de controle over AI-computerprogramma's?

Afspelen

Hoe kan AI de war on drugs winnen?

Afspelen

Is er ook iets positief aan de klimaatverandering?

Afspelen

Waren er ook mannelijke heksen?

Afspelen

Waarom kan de zomer niet zonder wespen, plakkerig zweet en zakkenrollers?

Afspelen

Waarom wil mijn kind niet gaan slapen?

Afspelen

Kunnen we op dezelfde manier blijven leven zonder gas of olie?

Afspelen

Vinden dieren seks ook plezant?

Afspelen

Hoe worden kankerbehandelingen steeds beter?

Afspelen

Kunnen computers betere diagnoses stellen dan dokters?

Afspelen

Zijn jongeren echt zo roekeloos op sociale media?

Afspelen

Hoe heeft AI de Tour de France veranderd?

Afspelen

Hoe kan het ijskarretje altijd op het juiste moment voorbij jouw huis komen?

Afspelen

Kan je autisme verbergen?