Jaarlijks komen er zo'n 1500 à 2000 minderjarige vluchtelingen helemaal alleen toe in ons land. Meestal ontvluchtten zij in hun vaderland vreselijke omstandigheden, zoals oorlog, en de weg hierheen is hard en vaak ook traumatiserend. Je zou denken dat België dan het beloofde land is. Professor en pedagoog Ilse Derluyn (UGent) weet dat dat helaas niet waar is. Veel jongeren hebben psychologische problemen en worden hier in de steek gelaten.

Volgens geograaf Amaury Frankl (UGent) is niet goud of ijzer de meest waardevolle grondstof, maar wel de grond zelf. Zonder het te beseffen zijn we al vele jaren onze bodem aan het verliezen. Het zand of de grond verdwijnt... Zitten onze boeren binnenkort zonder bruikbare grond?

De covidpandemie was voor heel wat mensen en bedrijven ook financieel niet evident. De overheid sprong bij, door mensen en bedrijven te steunen. Miljarden heeft die steun al gekost. De overheid heeft hiervoor geld geleend, dat uiteindelijk moet worden terugbetaald. En dus... wie zal die coronafactuur binnenkort (terug)betalen? We vroegen het aan fiscaal expert aan de VUB, prof. dr. Michel Maus.

Net zoals er Belgen naar het buitenland migreren, komen er jaarlijks heel wat nieuwe mensen in België terecht. Wie zijn zij? En waarom komen ze naar België? We vroegen het aan professor Patrick Deboosere van de VUB. Hij duikt in de geschiedenis om na te gaan hoe de migratiestromen naar en van België de afgelopen decennia veranderd zijn en hij doorgrondt de motieven om vandaag de dag in ons land terecht te komen.

Wetenschappers weten, dat zit nu eenmaal in de naam van hun beroep. Maar elke grootse uitvinding of ontdekking wordt voorafgegaan door dagen, weken en zelfs jaren twijfel. Dr. Marjan Doom ziet als curator van het Gents Universiteitsmuseum schoonheid en poëzie in die twijfel. Waar die zit, legt ze je graag uit.

Jongeren hebben veel sociale contacten: op school, in de sportclub of muziekschool en op social media. Toch voelen heel wat jongeren zich eenzaam. Niet zo heel erg als dat af en toe gebeurt, maar chronische eenzaamheid kan veel kapotmaken. Dr. Marlies Maes, psychologe aan de KU Leuven, laat zien hoe het mis kan lopen. En wat je eraan kan doen.

Astrazeneca, Pfizer/bioNtech, Moderna,... Er zijn gelukkig al verschillende coronavaccins op de markt om de pandemie te bestrijden. Maar werken die allemaal op dezelfde manier? En welk vaccin is het beste? Prof. dr. Corinne Vandermeulen (KU Leuven) is vaccinoloog en helpt hier enkele vaccinatiemythes de wereld uit.

Knappe vrouwen die met hun verleidelijke blik en weinig verhullende kleding moeten zorgen dat een product goed verkoopt. Dat is de premisse van duizend-en-een reclames en die behoren nog niet definitief tot het verleden. Wat voor impact hebben zo'n beelden op de kijker en zijn zo'n reclames nog van deze tijd? Wij vroegen het aan professor mediastudies Sofie Van Bauwel (UGent).

Hoeveel water moet je nu precies drinken? Als we gezondheidsblogs mogen geloven is het minder dan, meer dan of exact twee liter water per dag. Hoog tijd om aan de wetenschap te vragen hoe dat precies zit en waar dat dorstgevoel vandaan komt. En die wetenschap luistert deze keer naar de naam prof. dr. Bart De Moor, nefroloog aan de UHasselt.

Genetische manipulatie... het is een wetenschap die enorm fascineert en tegelijkertijd doet huiveren. Je denkt misschien aan planten die we genetisch manipuleren om bijvoorbeeld droogteperiodes beter te doorstaan, maar wist je dat we ook het DNA van mensen kunnen veranderen met de Crispr/Cas-technologie? Zou jij aan je genen laten morrelen om jezelf te 'verbeteren'? Of.. aan de genen van je kinderen? Je hebt waarschijnlijk heel wat tegenargumenten. Techniekfilosoof Lode Lauwaert (KU Leuven) legt je uit dat die tegenargumenten op wankele schroeven staan.

Met 828 meter is de Burj Khalifa anno 2020 het hoogste gebouw ter wereld. Ingenieurs en architecten kunnen echter nog veel hoger bouwen? Zit er dan geen limiet aan de hoogbouw? Professor Bram Vandoren (UHasselt) legt je uit hoe een wolkenkrabber tot stand komt.

Gelijk loon voor gelijk werk! Het is een principe dat al sinds het onstaan van de EEG, de voorloper van de Europese Unie, bestaat. En toch sluipen er nog steeds discriminerende maatregelen binnen ons beleid als het gaat om inkomen. Waar komt het principe vandaan en waarom is het zo moeilijk om de loonkloof te dichten? Petra Foubert (UHasselt) heeft met expertises in Europees én sociaal recht de perfecte achtergrond om hierop een antwoord te geven.

Als de politici in het parlement vertegenwoordigers moeten zijn van hun kiezers, zetelen er dan niet iets te veel witte mannen voor een gezond evenwicht? Prof. dr. Karen Celis, VUB-politicoloog, neemt onze democratie onder de loep en vertelt ons hoe we het nóg democratischer kunnen maken.

De Olympische spelen winnen... Het is de droom van heel wat jonge sporttalenten. Jarenlang werken ze ervoor. Maar... wat sommigen vergeten is dat je niet alleen de snelste/sterkste moet zijn om te winnen. Je moet aan méér werken dan aan je sportieve prestaties. Prof. dr. Paul Wylleman, sportpsycholoog aan de VUB, vertelt wat er nog méér nodig is.

We hebben allemaal op school het Standaardnederlands of het Algemeen Nederlands geleerd. Maar... Waarom is dat Standaardnederlands nu net het Standaardnederlands? Waarom spreken we met zn allen niet Antwaaarps, of Lemburgs of West-Vloams? Is het West-Vlaams eigenlijk wel een taal? We duiken samen met dr. Raf Van Rooy, taalhistoricus, in de taalgeschiedenis.

Vacations and businesstrips... flying puts an enormous pressure on the environment. Luckily there are solutions: we can stop bying plane tickets and go on vacation pilgrim-wise, we can pay extra taxes to compensate our ecological foot print or we can take a look at biofuels. Why the latter is not yet implemented in commercial aviation is the expertise of prof. Robert Malina (UHasselt).

Vroeger was alles eenvoudiger. Mannen vielen op vrouwen en vrouwen vielen op mannen. Of zo leek het toch te zijn. Ondertussen weten we wel beter, maar is het niet allemaal zwart-wit. Uroloog Piet Hoebeke (UGent) vertelt ons over de grijze zone tussen man en vrouw of tussen homo en hetero, en laat zien hoe je je eigen seksuele identiteit kan beschrijven.

Is dat schilderijtje op zolder van je bomma een goedkoop souvenir of een echte Vermeer? Of dat beeldje dat in je tuinhuisje staat: een simpel ornament of een echte Rodin? Iedereen met een beetje talent kan zonder veel moeite een echt kunstwerk namaken. Hoe zie je dan het verschil tussen een authentiek werk of een vervalsing? Geoloog Patrick Degryse (KU Leuven) laat zijn kennis en expertise op je los!

We hebben ze allemaal wel eens gezien: de beroemde foto uit 1933 van een schim die opduikt uit het meer van Loch Ness. Sindsdien hebben honderden ooggetuigen beweerd het monster van Loch Ness te hebben gezien. Wetenschappers hebben echter nog steeds niets gevonden... hoe komt dat? En hoe zoeken zij naar dit onvindbare wezen? Marien geoloog David Van Rooij (UGent) neemt je mee naar de diepe waterkrochten in de Schotse highlands!

In het binnenste van sterren wordt energie geproduceerd die veel efficiënter en schoner is dan wat we hier op aarde doen. Sterren doen namelijk aan kernfusie! Expert nucleaire energie Wouter Schroeyers (UHasselt) legt je uit hoe dat werkt en waarom het nog even zal duren vooraleer we van de voordelen kunnen genieten.

De sluiting van de kerncentrales zijn voer voor heel wat verhitte discussies. In 2025 moeten de kerncentrales in België sluiten, dat heeft de federale regering beslist. Maar hoe realistisch is dat? Zullen we tekort aan stroom hebben op windloze dagen en zal het licht uitgaan? Zal de CO2-uitstoot gigantisch stijgen? Moet België elektriciteit uit het buitenland importeren? Hebben we genoeg groene energie? Komt er een windmolen in jouw achtertuin? Gaat je energiefactuur verdubbelen?

De Verlichting in de 18e eeuw gaf ons een focus op rede in plaats van bijgeloof, de scheiding tussen kerk en staat, burgerrechten en zoveel meer.. allemaal fundamenten waarop onze moderne samenleving is gebouwd.Maar heb je er ooit al bij stilgestaan dat deze beweging nooit zo ver verspreid had geweest zonder vertalers en vertalingen? Wat als de lessen van Descartes enkel maar in het Frans bestonden of de boeken van Adam Smith enkel in het engels? Prof. Anneleen Spiessens (UGent) toont het onmisbare belang van een van de meest onzichtbare drijfkrachten van de geschiedenis: vertalers.

Wist je dat de kans 1 op 5 is dat je in je leven aan een vorm van dementie zal lijden? Gelukkig is de wetenschap druk in de weer om die kans te verkleinen. Melissa Schepers onderzoekt als neurowetenschapper aan de UHasselt de wonderlijke effecten van zeewier, want dat zou Alzheimer zelfs kunnen voorkomen. Sushi als medicijn? Klinkt niet verkeerd.

Heb jij ook zo'n sporthorloge aan de pols? En weet je ook niet helemaal wat al die hartslagzones betekenen? Prof. dr. Bert Op 't Eijnde is sportfysioloog aan de UHasselt en geeft je de beste handleiding die je je kan inbeelden. Na dit college ben je je eigen sportcoach en weet je als geen ander hoe je kilo's verliest en conditie kweekt.

Vliegtuigen die neerstorten in de oceaan zijn niet zo gemakkelijk terug te vinden. Slechts 5% van de oceaanbodem is gekarteerd. Hoe gaan onderzoekers dan te werk? Dat hoor je van marien geoloog David Van Rooij!

Consumeren is een vervuilende zaak. Elk jaar belanden tonnen afval op de afvalberg. Als we onze mooie planeet mooi willen houden, moeten we onze mentaliteit wat betreft consumeren veranderen. En ook onze productieprocessen. Gelukkig zijn daar heel wat haalbare modellen voor. Milieu-econoom Tom Kuppens vertelt je dat duurzaamheid niet noodzakelijk duurder hoeft te zijn.

Het ei van Columbus, de ridder zonder hoofd of Rembrandt's racefiets,... Iedereen kent wel een broodje-aap-verhaal. Soms is het overduidelijk dat deze verhalen niet waar zijn, soms twijfelen we ondanks de onwaarschijnlijkheid aan de feiten. Hoe komt het dat deze verhalen tóch blijven circuleren? Dr. Peter Burger (Universiteit Leiden) deed er onderzoek naar!

Je hebt een pijntje maar je wil niet meteen naar pijnstillers grijpen? Bestaat er een manier om dan beter met je pijn om te gaan? En lukt dat ook voor chronische pijnpatiënten? Prof. Anneleen Malfliet (VUB) legt uit hoe pijn precies werkt op je brein. No brain, no pain!

Boekhouders van Belgische voetbalclubs zien elk jaar miljoenen en miljoenen euro's passeren. Toch komen diezelfde clubs bij de minste tegenslag in financieel vieze papieren. Prof. dr. Wim Lagae, sporteconoom aan de KU Leuven, neemt ons mee in de speciale wereld van het voetbal om dat uit te zoeken.

Honderd jaar geleden zaten de zeeën en oceanen nog vol vis en zwommen er zelfs soorten rond van enkele meters groot! Nu is het minder goed met het visbestand gesteld. Marien bioloog Filip Volckaert (KU Leuven) legt je uit hoe dat komt en wat wetenschappers daaraan doen.

We are stardust, zong Joni Mitchell 50 jaar geleden. En hoewel Joni geen sterrenkundige was, had ze gelijk! Wie dit wetenschappelijk kan onderbouwen is astrofysicus Conny Aerts (KU Leuven). In een boeiend betoog dat tot de verbeelding spreekt, kom je te weten hoe sterren imploderen of exploderen en daarbij sterrenstof het universum in katapulteren.

Wanneer je sterft, worden je erfgenamen belast met belastingen op hetgeen jij nalaat. Geen pretje natuurlijk, want het kapitaal dat je je leven lang bijeen hebt gespaard voor je nakomelingen gaat daardoor plots flink slinken. Laten we alle emoties die we daarbij voelen even achterwege laten en kijken wat de wetenschap daarover zegt, met prof. Ayfer Aydogan (UHasselt).

Waar ga jij heen als je zin hebt om even in de natuur te zijn? Vast niet naar het stadscentrum. Toch is er ook genoeg flora en fauna in de stad te vinden. Bioloog Jelle Reumer van de Universiteit Utrecht vraagt zich af wat we nu onder natuur verstaan.

De gevolgen van kindermishandeling zijn niet te onderschatten. Zelfs tientallen jaren na de feiten kunnen slachtoffers nog last hebben van angsten, nachtmerries en psychosomatische klachten. Het trauma verankert zich in je lijf. Prof. Peter Adriaenssens zoomt in op het kinderbrein en legt uit waarom volwassenen nog steeds kunnen lijden onder hun jeugdtrauma.

De hoeveelheid data op internet groeit gigantisch snel en verandert zienderogen ook onze economie. Van wie is die data en wie profiteert daarvan? In dit college legt prof. dr. Erik Mannens (Universiteit Gent) het uit en stelt hij dat je in de toekomst misschien wel geld kunt verdienen met je data.

Ieder mens heeft vooroordelen. Maar hebben computers en smartphones dat ook? In deze podcast duikt onderzoekster Nathalie Smuha (KU Leuven) in de wereld van discriminatie en seksisme in algoritmes.

Psychopathie is geen zwart-witverhaal maar een spectrum dat voor iedereen van toepassing is. 1% van de bevolking scoort erg hoog op dat spectrum, een kleiner percentage daarvan is ronduit gevaarlijk. Hoe herken je een psychopaat en hoe ga je daarmee om? Dat hoor je van prof. Kasia Uzieblo (VUB en Forensische Zorgspecialisten) in dit college!

Psychopathie is geen zwart-witverhaal maar een spectrum dat voor iedereen van toepassing is. 1% van de bevolking scoort erg hoog op dat spectrum, een kleiner percentage daarvan is ronduit gevaarlijk. Hoe herken je een psychopaat en hoe ga je daarmee om? Dat hoor je van prof. Kasia Uzieblo (VUB en Forensische Zorgspecialisten) in dit college!

Je eerste job landen, is niet gemakkelijk. Gelukkig is daar gedragseconoom Jos Akkermans die je tips en tricks geeft om jouw employability te boosten!

Velen onder ons geloven dat de aarde samen met alle andere planeten en zonnestelsels ontstaan is door de big bang. Maar hoe zijn we daar zo zeker van? Omdat enkele proffen ons dat vertellen? Neen hoor, er bestaan heel veel bewijzen dat de oerknal echt heeft plaatsgevonden. Deeltjesfysicus Karel Van Acoleyen (UGent) neemt je mee, 14 miljard jaar in het verleden.

Je weet waarschijnlijk niets meer van je eerste verjaardagsfeestje of andere vroege herinneringen. En de dingen die je je meent te herinneren, zoals je eerste woorden, werden later waarschijnlijk ingefluisterd door je ouders. Neuroloog Sebastiaan Engelborghs (VUB en UAntwerpen) bestudeert het kinderbrein en legt je haarfijn uit waarom je je niets herinnert uit je babytijd.

KEUZE VAN DE REDACTIE - Af en toe kijken we eens op welke straffe vragen de Universiteit van Nederland een antwoord zoekt. Inge Loes Ten Kate (Universiteit Utrecht) was een van de gelukkige wetenschappers die op zoek mocht naar leven op Mars. Maar hoe doe je zoiets? En wat kenmerkt leven eigenlijk? Hoe kwam het eerste leven op ónze planeet terecht?

Hoe lang is het geleden dat jij nog eens een kinderboek hebt vastgepakt? Hopelijk niet te lang geleden, want literatuurwetenschapper Vanessa Joosen (UAntwerpen) is er heilig van overtuigd dat pakweg een Harry Potter per week goed voor je is. Waarom dat is, kwam ze ons graag vertellen.

Grote kans dat je er één in je kast hebt, of op dit moment zelfs aanhebt: een spijkerbroek. De geschiedenis van de jeansbroek is opmerkelijk. Waarom werd die eenvoudige broek zo'n belachelijk groot succes? Designhistoricus Timo de Rijk van de TU Delft vertelt je in deze podcast alles over dit beroemde kledingstuk!

Je hebt misschien al eens last gehad van een pieptoon na een concert of een tuut in je oren die vanuit het niets opduikt en even onverwacht weer verdwijnt. Waarom hoor je een piep en waar komt die vandaan? Audiologe Laure Jacquemin (UAntwerpen) kijkt in onze oorschelp om het mysterie te achterhalen.

KEUZE VAN DE REDACTIE - Van een ijskoude douche in de ochtend ben je misschien wel in één keer goed wakker, maar is zo'n ijzige plens water in je gezicht wel gezond voor je? Even kort de kou trotseren, wordt steeds populairder. Denk ook maar aan de Wim Hof-ijman-methode of de cabines cryotherapie, waar je je gedurende drie minuten blootstelt aan -110 graden. En wat met de klassieke sauna? Thermofysioloog Hein Daanen onderzoekt hoe ons lichaam reageert op extreme koude én warmte en vertelde erover bij onze collega's van de Universiteit van Nederland.

Cultuur kost geld. En dat geld komt voor een deel van wie van cultuur houdt (en dus weleens een boek of ticket koopt), maar ook van de overheid. Want een operaticket, bijvoorbeeld, zou onbetaalbaar zijn als opera ook geen subsidies zou krijgen. Het lijkt dan ook logisch dat de overheid bespaart als er geld te kort is. Want echt nuttig is cultuur toch niet? Of wel? Hoogleraar cultuurmanagement Annick Schramme (UAntwerpen) gaat dieper in op de verschillende facetten van cultuur en hun nut.